سکه چیست ؟

سکه طلا از مسکوکات قانونی جمهوری اسلامی ایران است که از سال 1358 به پیشنهاد وزارت اقتصاد و دارایی وقت و به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب اسلامی 57، ضرب آنها در قطع های مختلف آغاز گردید و به تناوب تا امروز ادامه یافته است. ضرب سکه صرفا بر عهده ضرابخانه بانک مرکزی می باشد که پس از ضرب، از طریق حراج در بانک کارگشایی یا از طریق بانک های عامل و صرافی های مجاز به بازار عرضه می شوند. عیار این سکه ها همگی 900 در 1000 است و در 4 قطع تمام سکه، نیم سکه، ربع سکه و یک گرمی عرضه می شوند. این سکه ها دارای دو طراحی مختلف می باشند که با عناوین طرح قدیم ( ضرب شده بین سال های 1358 تا 1370 ) و طرح جدید ( ضرب شده بین سال های 1370 تا کنون) شناخته شده و به صورت عمده ( که به آن پک سکه هم اطلاق می شود ) یا خرد ( خرید های رایج و عمومی به تعداد محدود از سکه فروشی یا صرافی ها ) به قیمت روز، خرید و فروش و معامله می گردند

سکه امامی 

از سال 1358 لغایت 1370 سکه تمام بهار آزادی توسط بانک مرکزی ضرب و عرضه می گردید. در سال 1370 و با هدف تکریم و گرامیداشت نام و یاد امام خمینی (ره)، با پیشنهاد بانک مرکزی و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند 2 قانون اصلاحیه ضرب مسکوکات طلا، هیئت وزیران اصلاحیه ای در این قانون به تصویب رساند و طی آن بانک مرکزی را موظف به تغییر طرح مندرج در روی سکه و درج تصویر امام بر روی یک طرف سکه‌ها نمود و بدین ترتیب سکه هایی که از سال 1370 لغایت حال حاضر ضرب گردیدند به جهت منقش بودن به نگاره امام خمینی “سکه امامی” و به جهت اینکه پس از دوره نخست ضرب سکه ها که “طرح قدیم” نام گرفتند به بازار عرضه می شدند با عنوان “طرح جدید” نام گرفتند.

وزن سکه امامی یا طرح جدید برابر با 8/13598 گرم و مقدار طلای خالص آن 7/322382 گرم می باشد. قطر دایره‌ سکه های بهار آزادی 22 میلیمتر و عیار این سکه ها 900 در 1000 است که در مقیاس 24 عیار، برابر با 21/6 محسوب می گردد.

تمامی سکه هایی که در سال های 87 ,88, 89 و بعد از آن ضرب شده با تاریخ ضرب سال 1386 می باشد. به گفته بانک مرکزی هدف از این کار جلوگیری از اختلاف قیمتی برای سکه هایی با سال ضرب جدید می باشد اما در واقع و در بازار معاملات سکه عموما طرح جدید و قدیم با اینکه از نظر اندازه یا خلوص و عیار طلای بکار رفته در آنها یکسان و برابرند اما دارای اندکی تفاوت قیمت بوده و غالبا سکه طرح قدیم با نرخ های پایین تری داد و ستد می شود.

سکه بهار آزادی یا طرح قدیم

سکه طلا از مسکوکات قانونی جمهوری اسلامی ایران است که از سال 1358 به پیشنهاد وزارت اقتصاد و دارایی وقت و به مناسبت و یادبود پیروزی انقلاب اسلامی 57، ضرب آنها در قطع های مختلف آغاز گردید و به تناوب تا امروز ادامه یافته است. از ابتدا یکی از قطع های سکه های ضرب شده، “سکه تمام” بود که از سال 1358 تا سال 1370 ضرب آن ادامه داشت و به عنوان “سکه تمام بهار آزادی” از آن یاد می شد. طراحی این سکه ها از سال 1370 و با تایید هیئت وزیران، به طور کامل تغییر پیدا کرد و سکه طرح جدید متولد گردید. به همین جهت به سکه هایی که در قطع تمام بین سال های 58 تا 70 و پیش از سکه طرح جدید، ضرب و عرضه گردید در حال حاضر “سکه بهار آزادی” یا “سکه طرح قدیم” اطلاق می گردد.

وزن سکه بهار آزادی یا طرح قدیم برابر با 8/13598 گرم و مقدار طلای خالص آن 7/322382 گرم می باشد. قطر دایره‌ سکه های بهار آزادی 22 میلیمتر و عیار این سکه ها 900 در 1000 است که در مقیاس 24 عیار، برابر با 21/6 محسوب می گردد.

یک روی این سکه‌ها، با سه بار تکرار کلمه “علی” داخل یک شش ضلعی، منقش بنام حضرت علی بن ابیطالب (ع) بود و در ذیل آن عبارت «بانک ملی ایران» قید شده بود بر روی دیگر این سکه ها، تصویر بارگاه حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به همراه عبارت «اوّلین بهار آزادی» و تاریخ ۱۳۵۸ درج شده بود. بین سال های 1358 لغایت ۱۳۷۰، انواع سکه‌های بهار آزادی با همین طرح تولید می‌شد اما کلمه «اوّلین» از آنها حذف گردیده بود.

نیم سکه

نیم سکه” یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران می باشد که بانک مرکزی ایران مسئولیت ضرب و عرضه آن را بر عهده دارد و از سال 1358 تا کنون به تناوب به این امر مبادرت ورزیده است. وزن نیم سکه برابر با 4/0665 گرم و مقدار طلای خالص آن 3/661191 گرم می باشد. قطر دایره‌ نیم سکه ها 19 میلیمتر و عیار این سکه ها 900 در 1000 است که در مقیاس 24 عیار، برابر با 21/6 محسوب می گردد.

ربع سکه

“ربع سکه” یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران می باشد که بانک مرکزی ایران مسئولیت ضرب و عرضه آن را بر عهده دارد و از سال 1358 تا کنون به تناوب به این امر مبادرت ورزیده است. وزن ربع سکه برابر با 2/03325 گرم و مقدار طلای خالص آن 1/8305955 گرم می باشد. قطر دایره‌ ربع سکه ها 16 میلیمتر و عیار این سکه ها 900 در 1000 است که در مقیاس 24 عیار، برابر با 21/6 محسوب می گردد.

سکه گرمی

سکه گرمی جدید ترین عضو خانواده سکه هاست که از سال 1389 عرضه آن آغاز گردیده است. وزن سکه گرمی برابر با 1/01 گرم و مقدار طلای خالص آن 0/909 گرم می باشد. قطر دایره‌ سکه های گرمی 13/3 میلیمتر و عیار این سکه ها 900 در 1000 است که در مقیاس 24 عیار، برابر با 21/6 محسوب می گردد.

حباب سکه چیست

سکه در بازار اغلب به قیمتی متفاوت از قیمت تئوریک معامله می‌شود که علت اصلی آن را می‌توان به پیش‌بینی معامله گران از قیمت آتی طلا در بازارهای جهانی و نرخ دلار در بازار داخلی مرتبط دانست. چنانچه سرمایه‌گذاران این بازار قیمت جهانی طلا را صعودی پیش‌بینی کنند در این حالت سکه کمی بالاتر از قیمت تئوریک دادوستد خواهد شد؛ بنابراین قیمت سکه در عمل علاوه بر ارزش تئوریک خود به برآیند انتظارات سرمایه‌گذاران و بازیگران اصلی از آینده این بازار نیز وابسته است.

در بازار سکه اغلب افراد به‌اشتباه تفاوت قیمت بازار و قیمت تئوریک را به‌عنوان حباب قیمت سکه معرفی می‌کنند که این تلقی چندان صحیح نمی‌باشد. این درحالی‌که است که حباب در دانش مالی به تفاوت ارزش ذاتی یک سهم با قیمت جاری آن اطلاق می‌شود. در خصوص سکه نیز این برداشت صحیح‌تر است. محاسبه حباب سکه با روش زیر مقدور می باشد:

ارزش ذاتی سکه – قیمت بازار سکه = حباب قیمتی سکه

سکه پارسیان

سکه پارسیان یکی از انواع جدید سکه در بازار سکه ایران می باشد که در سالیان اخیر به بازار عرضه گردید. علت این امر از یک سو افزایش شدید قیمت انواع سکه و از سوی دیگر کاهش قدرت خرید مردم بود که منجر به کاهش قابل توجه تقاضای خرید سکه شده بود و به جهت رفع این مسئله، سکه هایی با اوزان به مراتب پایین تر و متناسب با توان اقتصادی عموم افراد با نام سکه پارسیان به بازار عرضه گردید.

برگرفته از سایت اتحادیه طلا  جواهر و سکه تهران